Milošević je uspio 1991. “poraziti“ beogradske studente odgajane na “bratstvu i jedinstvu“
“Novi Sad i Vojvodina predvode proteste, oni diktiraju trendove. Meni ovo zaista liči na vojvođansko proleće u novembru”, rekao je Milivoj Bešlin na tribini “Ima li Vojvodina snage za Autonomiju”, dok je glavna urednica portala Autonomija Branka Dragović istaknula “da su današnji protesti zapravo bumerang za jogurt revoluciju, kojom je 1988. godine režim Slobodana Miloševića srušio vojvođansku autonomiju. Protesti su bumerang za jogurt revoluciju. Vratite nam ono što se rušilo u jogurt revoluciji”.
Piše: Dženana Karup-Druško/Slobodna Bosna
Vojvodina je tokom 1988. pokušavala da blokira ustavne promjene koje su zahtijevali srpski lideri a koje bi Slobodanu Miloševiću dali u ruke neograničenu vlast i razvlastili autonomije (Vojvodinu i Kosovo). Petog oktobra 1988. godine Mihalj Kertes, jedan od Miloševićevih najodanijih egzekutora, poveo je masu na Novi Sad gdje su zasuli zgradu vojvođanske skupštine jogurtom (i kamenjem), “na krštenju ‘antibirokratske revolucije’ koja je od Miloševića napravila najmoćnijeg čovjeka u Jugoslaviji“. “Jogurt revolucija“ započeta u Vojvodini širila se na Crnu Goru, Kosovo…
“Milošević je stekao skoro božanski status među Srbima. Niko nije zamišljao da će ga toliko obožavati“ napisat će godinama kasnije Lora Silber u svojoj knjizi Smrt Jugoslavije. A onda, kako piše Silber, mart 1991. godine bio je presudan mjesec: “Milošević je usmjerio zemlju na put koji je vodio u rat… Samo četiri godine nakon što je Srbima obećao na Kosovu da ‘niko ne sme da ih bije'“, Miloševic je poslao tenkove na studente koji su izašli na demonstracije u Beogradu. Uz poveznicu današnjih studentskih protesta u Srbiji, koju Bešlin i Dragović vide s “jogurt“ revolucijom, ne može se ne primjetiti i poveznica s martovskim protestima studenata 1991. godine.
Beograd, 1991. godine
Tog 9. marta 1991. godine na Trgu Republike u Beogradu okupilo se oko 40.000 uglavnom mladih ljudi. Proteste je predvodio opozicioni SPO na čelu s Vukom Draškovićem. Beogradska televizija tvrdila je da Drašković kuje zavjere s ciljem destabilizacije Srbije i to u savezništvu s ustaškim režimom Franje Tuđmana. Na protestima je došlo do sukoba demonstranata i policije i Milošević je poslao vojsku s tenkovima kako bi “obezbedio red“.
Beograd je, po Silber, bio šokiran Miloševićevom brutalnošću: “Miloševićev govor koji je prenosila televizija i koji je ledio krv u žilama, predstavljao je podjednako rječito upozorenje kao i tenkovi na ulicama… Studenti su zaskočili Miloševića… tražili su oslobađanje Draškovića i odlazak sa funkcija Dušana Mitevića, direktora Beogradske Televizije i Radmila Bogdanovića, ministra unutrašnjih poslova, koga su studenti optužili za nasilje…
U danima koji su uslijedili, na desetine hiljada pripadnika beogradske liberalne elite poslednji je put javno izrazilo svoj stav. Pjevajući ‘Dajte šansu miru’, ponovo su na kratko stvorili atmosferu tolerancije koja je nekada bila zaštitni znak Beograda, ali koja je pod Miloševićem nestala iz javnog života.
Milošević je bjesnio zbog terazijskog foruma. Napustili su ga istaknuti nacionalistički intelektualci… Govornici su čitali telegrame podrške iz drugih gradova u Srbiji, u kojima su takođe bili organizovani lokalni protestni skupovi. Poruka iz Zagreba pozdravljena je bučnim odobravanjem. Masa je izviždala patrijarha Srpske pravoslavne crkve, Pavla“, koji će nekoliko dana kasnije moliti studente za oproštaj tvrdeći da je “bio obmanut“.
Uzdrman demonstracijama Milošević je odlučio da se sastane s opozicijom i studentima. Upozorio ih je da svojim ponašanjem rade “u korist ustaša i albanskih separatista“ i da ne bi trebalo da se “destabilizuju stvari u vreme kada pokušavamo da obuzdamo ponovo probuđene fašističke ustaške snage, albanske secesioniste, kao i sve ostale snage antisrpske koalicije…“ Studenti su iznijeli svoje zahtjeve. Milošević je ponavljao da nema ovlaštenja da bilo šta uradi po tim pitanjima. Žarko Jokanović, član studentske delegacije, pitao ga je: “Da li ste u ovom trenutku odgovorni za bilo šta u ovoj zemlji? Ponašate se kao engleska kraljica a imate moć ruskog cara.“
Bahatost iz bh. entiteta?!
Za to vrijeme JNA je “privodila“ članove Predsjedništva SFRJ na Topčider tražeći od njih da odobre vanredno stanje kako bi vojsci dali otvorene ruke da interveniraju. Trebao im je još samo jedan glas… Bogić Bogićević iz Bosne i Hercegovine odbio je da glasa i odluka nije prošla. Tenkovi su ostali u kasarnama.
Kako bi se riješio studenata na ulicama Milošević se saglasio da se pokrene parlamentarna istraga o 9. martu, smijenio je Mitevića i još četiri urednika TV Beograda, a ministar Bogdanović je pristao da se povuče s funkcije. “U tri naredne ratne godine, Milošević nikada više neće biti uzdrman masovnim protestima…“
